Tổng cục Thuế nhận được Công văn số 3116/CT-TTHT ngày 3/4/2019 của Cục Thuế TP HCM đề nghị hướng dẫn chính sách thuế khi xử lý tài sản bảo đảm tiền vay. Về vấn đề này, ngày 10/6/2019 Tổng cục Thuế có Công văn 2342/TCT-DNL hướng dẫn như sau:
Tại Khoản 18 Điều 1 Nghị định số 11/2012/NĐ-CP của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 163/2006/NĐ-CP của Chính phủ về giao dịch bảo đảm.
Tại nội dung Công văn số 17554/BTC-CST của Bộ Tài chính về xác định nghĩa vụ thuế TNDN khi xử lý tài sản bảo đảm là bất đang sản để gán nợ: “Trường hợp DN thế chấp tài sản bảo đảm là bất động sản mà không có khả năng trả nợ và phải bàn giao chính tài sản bảo đảm đó cho TCTD theo thỏa thuận để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ được đảm bảo (gán nợ) mà sau khi bàn giao tài sản, DN không nhận được bất kỳ khoản tiền nào từ việc bàn giao tài sản bảo đảm và không phát sinh thu nhập thì DN không phải kê khai, nộp thuế TNDN đối với việc gán nợ bằng tài sản bảo đảm. Trường hợp DN có phát sinh thu nhập từ việc bàn giao tài sản bảo đảm là bất động sản để gán nợ thì DN phải kê khai và nộp thuế TNDN theo quy định…”
Theo nội dung công văn đề nghị hướng dẫn của Cục Thuế TPHCM, Công ty CP địa ốc An Lạc và Ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh TP HCM (VCB) đã thỏa thuận bàn giao tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất của Công ty An Lạc để thay thế nghĩa vụ trả nợ cho nhóm Công ty cổ phần Hùng Vương, thì nghĩa vụ thuế TNDN được xác định như sau:
– Nếu việc bàn giao của Công ty An Lạc có thực hiện chuyển quyền sử dụng đất sang cho VCB theo giá hai bên thỏa thuận lớn hơn giá vốn theo sổ sách kế toán của Công ty An Lạc thì Công ty An Lạc thực hiện nghĩa vụ thuế TNDN đối với giao dịch chuyển nhượng bất động sản theo quy định. Trường hợp giá thỏa thuận giữa hai bên thấp hơn hoặc bằng giá vốn của bất động sản thì Công ty An Lạc không phải chịu thuế TNDN;
– Nếu việc bàn giao tài sản của Công ty An Lạc cho Ngân hàng VCB quản lý mà tài sản bảo đảm vẫn thuộc sở hữu của Công ty An Lạc, do vậy, khi ngân hàng VCB thực hiện xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ thì nghĩa vụ nộp thuế là của Công ty An Lạc. Tuy nhiên, trong trường hợp này VCB phải kê khai nộp thay thuế cho Công ty An Lạc theo hướng dẫn tại khoản 4, khoản 5 Điều 17 Thông tư số 78/2014/TT-BTC. Thu nhập chịu thuế là phần chênh lệch giữa giá chuyển nhượng với giá vốn bất động sản theo sổ sách kế toán của Công ty An Lạc và các chi phí liên quan có chứng từ hợp lệ.
Nguồn: Tạp chí Thuế