Cơ sở pháp lý
Căn cứ Điểm a Khoản 2, Khoản 3 Điều 44 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14:
“Điều 44. Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế
- Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với loại thuế có kỳ tính thuế theo năm được quy định như sau:
a) Chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch hoặc năm tài chính đối với hồ sơ quyết toán thuế năm; chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng đầu tiên của năm dương lịch hoặc năm tài chính đối với hồ sơ khai thuế năm;…
- Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với loại thuế khai và nộp theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế chậm nhất là ngày thứ 10 kể từ ngày phát sinh nghĩa vụ thuế”.
Căn cứ Điểm c Khoản 3, Điểm h Khoản 4 Điều 8 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế:
“Điều 8. Các loại thuế khai theo tháng, khai theo quý, khai theo năm, khai theo từng lần phát sinh nghĩa vụ thuế và khai quyết toán thuế
… 3. Các loại thuế, khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước khai theo năm, bao gồm:
… c) Các loại thuế, khoản thu của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, cá nhân cho thuê tài sản lựa chọn khai thuế theo năm.
- Các loại thuế, khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước khai theo từng lần phát sinh, bao gồm:
… h) Các loại thuế, khoản thu của cá nhân cho thuê tài sản, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không có địa điểm kinh doanh cố định và kinh doanh không thường xuyên”.
Căn cứ Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 1/6/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh (được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư số 100/2021/TT-BTC ngày 15/11/2021 của Bộ Tài chính); tại Khoản 1 Điều 9 quy định:
“Phương pháp tính thuế đối với một số trường hợp đặc thù
- Cá nhân cho thuê tài sản
a) Cá nhân cho thuê tài sản là cá nhân có phát sinh doanh thu từ cho thuê tài sản bao gồm: Cho thuê nhà, mặt bằng, cửa hàng, nhà xưởng, kho bãi không bao gồm dịch vụ lưu trú; cho thuê phương tiện vận tải, máy móc thiết bị không kèm theo người điều khiển; cho thuê tài sản khác không kèm theo dịch vụ. Dịch vụ lưu trú không tính vào hoạt động cho thuê tài sản theo hướng dẫn tại khoản này gồm: Cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn cho khách du lịch, khách vãng lai khác; cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn không phải là căn hộ cho sinh viên, công nhân và những đối tượng tương tự; cung cấp cơ sở lưu trú cùng dịch vụ ăn uống hoặc các phương tiện giải trí.
b) Cá nhân cho thuê tài sản khai thuế theo từng lần phát sinh kỳ thanh toán (từng lần phát sinh kỳ thanh toán được xác định theo thời điểm bắt đầu thời hạn cho thuê của từng kỳ thanh toán) hoặc khai thuế theo năm dương lịch. Cá nhân khai thuế theo từng hợp đồng hoặc khai thuế cho nhiều hợp đồng trên một tờ khai nếu tài sản cho thuê tại địa bàn có cùng cơ quan thuế quản lý.
… d) Trường hợp bên thuê tài sản trả tiền trước cho nhiều năm thì cá nhân cho thuê tài sản khai thuế, nộp thuế một lần đối với toàn bộ doanh thu trả trước. Số thuế phải nộp một lần là tổng số thuế phải nộp của từng năm dương lịch theo quy định. Trường hợp có sự thay đổi về nội dung hợp đồng thuê tài sản dẫn đến thay đổi doanh thu tính thuế, kỳ thanh toán, thời hạn thuê thì cá nhân thực hiện khai điều chỉnh, bổ sung theo quy định của Luật Quản lý thuế cho kỳ tính thuế có sự thay đổi”.
Tại Khoản 3 Điều 14 quy định:
“Quản lý thuế đối với cá nhân cho thuê tài sản trực tiếp khai thuế với cơ quan thuế
… 3. Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế
Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với cá nhân cho thuê tài sản trực tiếp khai thuế với cơ quan thuế quy định tại Điểm a Khoản 2 và Khoản 3 Điều 44 Luật Quản lý thuế, cụ thể như sau:
a) Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với cá nhân khai thuế theo từng lần phát sinh kỳ thanh toán chậm nhất là ngày thứ 10 kể từ ngày bắt đầu thời hạn cho thuê của kỳ thanh toán.
b) Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế đối với cá nhân khai thuế một lần theo năm chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng đầu tiên của năm dương lịch tiếp theo”.
Ví dụ: Bà Trần L.T.A. (Cần Thơ) có ký hợp đồng cho thuê nhà với công ty X, thời hạn 2 năm (từ 20/3/2022 đến 19/3/2024), giá cho thuê 15.000.000 đồng/tháng, phương thức thanh toán định kỳ 3 tháng/lần. Việc thanh toán được thực hiện trong thời hạn 7 ngày làm việc đầu tiên của mỗi kỳ thanh toán.
Bà Trần L.T.A. lựa chọn kê khai thuế theo năm dương lịch nhưng cán bộ thuế yêu cầu bà phải kê khai theo từng lần phát sinh kỳ thanh toán và bị xử phạt hành vi kê khai thuế trễ hạn.
Theo bà tham khảo Điều 9 và Điểm b Khoản 3 Điều 14 Thông tư số 40/2021/TT-BTC thì bà hiểu rằng bà có thể lựa chọn khai thuế theo từng lần phát sinh kỳ thanh toán hoặc khai thuế theo năm dương lịch.
Trường hợp bà chọn khai thuế theo năm dương lịch thì thời hạn kê khai thuế và nộp thuế chậm nhất là ngày 31/1 năm sau và sẽ không bị xử phạt kê khai thuế trễ hạn.
Bà Trần L.T.A. hỏi, bà hiểu như vậy có đúng không?
Cục Thuế TP. Cần Thơ trả lời vấn đề này như sau:
Trường hợp bà Trần L.T.A. có ký hợp đồng cho thuê nhà với công ty X, thời hạn cho thuê là 2 năm (thời gian cho thuê từ 20/3/2022 đến 19/3/2024, giá cho thuê là 15.000.000 đồng/tháng), phương thức thanh toán định kỳ 3 tháng 1 lần thì bà Trần L.T.A. có thể thực hiện khai thuế theo từng lần phát sinh kỳ thanh toán hoặc khai thuế theo năm dương lịch.
Thời hạn nộp hồ sơ khai thuế thực hiện theo quy định tại Điểm a Khoản 2 Khoản 3 Điều 44 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14.