Căn cứ Thông tư số 111/2013/TT_BTC ngày 15/8/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Luật Thuế TNCN, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TNCN và Nghị định số 65/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế TNCN và Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế TNCN hướng dẫn như sau:
Tại Khoản 10, Điều 2 quy định về thu nhập chịu thuế từ nhận quà tặng như sau:
“Thu nhập từ nhận quà tặng là khoản thu nhập của cá nhân nhận được từ các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, cụ thể như sau:
a) Đối với nhận quà tặng là chứng khoán bao gồm: Cổ phiếu, quyền mua cổ phiếu, trái phiếu, tín phiếu, chứng chỉ quỹ và các loại chứng khoán khác theo quy định của Luật Chứng khoán; cổ phần của các cá nhân trong công ty cổ phần theo quy định của Luật Doanh nghiệp.
b) Đối với nhận quà tặng là phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh bao gồm: Vốn trong công ty trách nhiệm hữu hạn, hợp tác xã, công ty hợp danh, hợp đồng hợp tác kinh doanh, vốn trong doanh nghiệp tư nhân, cơ sở kinh doanh của cá nhân, vốn trong các hiệp hội, quỹ được phép thành lập theo quy định của pháp luật hoặc toàn bộ cơ sở kinh doanh nếu là doanh nghiệp tư nhân, cơ sở kinh doanh của cá nhân.
c) Đối với nhận quà tặng là bất động sản bao gồm: Quyền sử dụng đất; quyền sử dụng đất có tài sản gắn liền với đất; quyền sở hữu nhà, kể cả nhà ở hình thành trong tương lai; kết cấu hạ tầng và các công trình xây dựng gắn liền với đất, kể cả công trình xây dựng hình thành trong tương lai; quyền thuê đất; quyền thuê mặt nước; các khoản thu nhập khác nhận được từ thừa kế là bất động sản dưới mọi hình thức; trừ thu nhập từ quà tặng là bất động sản hướng dẫn tại Điểm d, Khoản 1, Điều 3 Thông tư này.
d) Đối với nhận quà tặng là các tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng với cơ quan quản lý Nhà nước như: Ô tô; xe gắn máy, xe mô tô; tàu thủy, kể cả sà lan, ca nô, tàu kéo, tàu đẩy; thuyền, kể cả du thuyền; tàu bay; súng săn, súng thể thao”.
Căn cứ Tiết g.1, Điểm g, Khoản 2, Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Luật Thuế TNCN quy định về các khoản không tính vào thu nhập chịu thuế:
“Điều 2. Các khoản thu nhập chịu thuế
… g) Không tính vào thu nhập chịu thuế đối với các khoản sau:
g.1) Khoản hỗ trợ của người sử dụng lao động cho việc khám chữa bệnh hiểm nghèo cho bản thân người lao động và thân nhân của người lao động.
g.1.1) Thân nhân của người lao động trong trường hợp này bao gồm: Con đẻ, con nuôi hợp pháp, con ngoài giá thú, con riêng của vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; cha đẻ, mẹ đẻ; cha vợ, mẹ vợ (hoặc cha chồng, mẹ chồng); cha dượng, mẹ kế; cha nuôi, mẹ nuôi hợp pháp.
g.1.2) Mức hỗ trợ không tính vào thu nhập chịu thuế là số tiền thực tế chi trả theo chứng từ trả tiền viện phí nhưng tối đa không quá số tiền trả viện phí của người lao động và thân nhân người lao động sau khi đã trừ số tiền chi trả của tổ chức bảo hiểm.
g.1.3) Người sử dụng lao động chi tiền hỗ trợ có trách nhiệm: Lưu giữ bản sao chứng từ trả tiền viện phí có xác nhận của người sử dụng lao động (trong trường hợp người lao động và thân nhân người lao động trả phần còn lại sau khi tổ chức bảo hiểm trả trực tiếp với cơ sở khám chữa bệnh) hoặc bản sao chứng từ trả viện phí; bản sao chứng từ chi bảo hiểm y tế có xác nhận của người sử dụng lao động (trong trường hợp người lao động và thân nhân người lao động trả toàn bộ viện phí, tổ chức bảo hiểm trả tiền bảo hiểm cho người lao động và thân nhân người lao động) cùng với chứng từ chi tiền hỗ trợ cho người lao động và thân nhân người lao động mắc bệnh hiểm nghèo”.
Tình huống: Công ty ông Đại còn chi hỗ trợ bằng tiền mặt để xây dựng nhà tình nghĩa cho các hộ nghèo, chi thăm hỏi ốm đau cho thân nhân người lao động. Vậy, công ty có phải kê khai và khấu trừ thuế TNCN đối với quà bằng tiền đã chi cho các hộ nghèo không? Số tiền chi thăm hỏi có cộng vào thu nhập của bản thân để tính thuế TNCN không?
Cục Thuế TP. Hà Nội trả lời vấn đề này như sau:
Trường hợp công ty của ông chi quà tặng bằng tiền không thuộc đối tượng quy định tại Khoản 10, Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 nên không thuộc diện chịu thuế TNCN.
Trường hợp công ty của ông chi quà tặng là quyền sở hữu nhà, kể cả nhà ở hình thành trong tương lai theo quy định tại Tiết c, Khoản 10, Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC ngày 15/8/2013 thì thuộc diện chịu thuế TNCN.
Trường hợp công ty của ông có chi thăm hỏi ốm đau cho thân nhân người lao động, nếu khoản hỗ trợ này không thuộc các khoản không tính vào thu nhập chịu thuế quy định tại Điểm g, Khoản 2, Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC thì khoản chi này thuộc diện chịu thuế TNCN.
Đối với các khoản chi thuộc diện chịu thuế TNCN, công ty có trách nhiệm kê khai và thực hiện khấu trừ thuế TNCN trước khi chi trả thu nhập.