Việc hàng tồn kho do hết hạn sử dụng (HHSD) hoặc bị hư hỏng do hết hạn sử dụng, bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên xảy ra rất nhiều ở các DN. Vậy hàng hóa bị hư hỏng có được tính vào chi phí được trừ của TNDN không?
- Quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp
Căn cứ khoản 1 Điều 6 Thông tư 78/2014/TT-BTC, được sửa đổi bởi Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC có quy định như sau:
“Điều 6. Các khoản chi được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế
1. Trừ các khoản chi không được trừ nêu tại Khoản 2 Điều này, doanh nghiệp được trừ mọi khoản chi nếu đáp ứng đủ các điều kiện sau:
a) Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
b) Khoản chi có đủ hoá đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật.
c) Khoản chi nếu có hoá đơn mua hàng hoá, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên (giá đã bao gồm thuế GTGT) khi thanh toán phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thực hiện theo quy định của các văn bản pháp luật về thuế giá trị gia tăng.
Trường hợp mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ hai mươi triệu đồng trở lên ghi trên hóa đơn mà đến thời điểm ghi nhận chi phí, doanh nghiệp chưa thanh toán thì doanh nghiệp được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế. Trường hợp khi thanh toán doanh nghiệp không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt thì doanh nghiệp phải kê khai, điều chỉnh giảm chi phí đối với phần giá trị hàng hóa, dịch vụ không có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt vào kỳ tính thuế phát sinh việc thanh toán bằng tiền mặt (kể cả trong trường hợp cơ quan thuế và các cơ quan chức năng đã có quyết định thanh tra, kiểm tra kỳ tính thuế có phát sinh khoản chi phí này).
Đối với các hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ đã thanh toán bằng tiền mặt phát sinh trước thời điểm Thông tư số 78/2014/TT-BTC có hiệu lực thi hành thì không phải điều chỉnh lại theo quy định tại Điểm này.
[…]”
Như vậy, đối với các khoản chi của doanh nghiệp, nếu muốn được trừ khi xác định thuế thu nhập doanh nghiệp phải đóng thì cần đảm bảo đáp ứng được các điều kiện nêu trên.
- Hàng hóa bị lỗi, hư hỏng có được trừ?
Căn cứ khoản 2 Điều 6 Thông tư 78/2014/TT-BTC, được sửa đổi bởi Điều 4 Thông tư 96/2015/TT-BTC có quy định như sau:
“2. Các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế bao gồm:
2.1. Khoản chi không đáp ứng đủ các điều kiện quy định tại Khoản 1 Điều này.
Trường hợp doanh nghiệp có chi phí liên quan đến phần giá trị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn và trường hợp bất khả kháng khác không được bồi thường thì khoản chi này được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, cụ thể như sau:
Doanh nghiệp phải tự xác định rõ tổng giá trị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn và trường hợp bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật.
Phần giá trị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn và trường hợp bất khả kháng khác không được bồi thường được xác định bằng tổng giá trị tổn thất trừ phần giá trị doanh nghiệp bảo hiểm hoặc tổ chức, cá nhân khác phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
[…]
b) Hàng hóa bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên, hàng hóa hết hạn sử dụng, không được bồi thường thì được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
Hồ sơ đối với hàng hóa bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên, hàng hóa hết hạn sử dụng, được tính vào chi phí được trừ như sau:
– Biên bản kiểm kê giá trị hàng hóa bị hư hỏng do doanh nghiệp lập.
Biên bản kiểm kê giá trị hàng hóa hư hỏng phải xác định rõ giá trị hàng hóa bị hư hỏng, nguyên nhân hư hỏng; chủng loại, số lượng, giá trị hàng hóa có thể thu hồi được (nếu có) kèm theo bảng kê xuất nhập tồn hàng hóa bị hư hỏng có xác nhận do đại diện hợp pháp của doanh nghiệp ký và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
– Hồ sơ bồi thường thiệt hại được cơ quan bảo hiểm chấp nhận bồi thường (nếu có).
– Hồ sơ quy định trách nhiệm của tổ chức, cá nhân phải bồi thường (nếu có).
c) Hồ sơ nêu trên được lưu tại doanh nghiệp và xuất trình với cơ quan thuế khi cơ quan thuế yêu cầu.”
Như vậy, hàng hóa bị hư hỏng do thay đổi quá trình sinh hóa tự nhiên, hàng hóa hết hạn sử dụng, không được bồi thường thì được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế.
Còn hàng hóa do sản xuất, gia công lỗi buộc phải tiêu hủy thì không được đưa vào chi phí được trừ.
- Công văn tham khảo
Công văn số 796/TCT-CS ngày 20/03/2023 của Tổng cục Thuế hướng dẫn:
Căn cứ khoản 1 Điều 3 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP và Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC quy định về các khoản chi phí được trừ và không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế, về nguyên tắc, trường hợp Công ty TNHH Dệt may Lee Hing Việt Nam có hàng hóa bị lỗi, hỏng trong quá trình sản xuất không tái chế lại được và phải thực hiện tiêu hủy không thuộc các trường hợp được quy định của pháp luật thuế TNDN thì giá trị hàng hóa bị tiêu hủy không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp.
Công văn số 2961/CT-TTHT ngày 18/01/2019 của Cục thuế TP Hà Nội hướng dẫn:
Căn cứ các quy định nêu trên, trường hợp Công ty TNHH Terumo Việt Nam có số nguyên vật liệu không sử dụng phải tiêu hủy do chuyển dịch cơ cấu sản xuất sản phẩm thì chưa đủ cơ sở để xác định việc tiêu hủy nguyên vật liệu của Công ty là tổn thất do bất khả kháng để tính giá trị nguyên vật liệu tiêu hủy vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.
Công văn số 7491/CT-TTHT ngày 09/08/2017 của Cục thuế TP HCM hướng dẫn:
Căn cứ quy định trên; trường hợp trong năm 2016, Công ty có nhập khẩu một số lô hàng vải mộc và thực hiện gia công (nhuộm) để bán cho các đối tác trong và ngoài nước. Trong quá trình sản xuất kinh doanh có một số lượng hàng vải mộc (chưa nhuộm) và một số mặt hàng vải thành phẩm (đã nhuộm) tồn kho không bán được phải tiêu hủy (không thuộc trường hợp hư hỏng do thay đổi quy trình sinh hóa tự nhiên hay do hết hạn sử dụng) thì chi phí hàng hóa phải tiêu hủy này không thuộc trường hợp được tính vào chi phí được trừ theo quy định và thuế GTGT liên quan không được khấu trừ.
Công văn số 6566/CT-TTHT ngày 17/07/2017 của Cục thuế TP HCM hướng dẫn:
Căn cứ các quy định trên, trường hợp Công ty theo trình bày, có nhập khẩu hàng hóa là thực phẩm bảo vệ sức khỏe để bán tại thị trường Việt Nam. Nay hàng hóa đã hết hạn sử dụng nhưng vẫn chưa tiêu thụ hết, phải tiêu hủy và không được bồi thường thì Công ty được kê khai khấu trừ thuế GTGT đầu vào và tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN đối với số hàng hóa này nếu đáp ứng đủ các điều kiện, hồ sơ quy định tại Điều 4 Thông tư số 96/2015/TT-BTC nêu trên.
Các bạn có thể tham khảo dịch vụ của VinaTas – Đại lý Thuế theo đường link sau: